Tỷ phú Jack Ma đã trở lại, nhưng ông vẫn giữ khoảng cách với đế chế do mình tạo dựng. Ảnh: Bloomberg.

South China Morning Post đưa tin Alibaba Group sẽ loại bỏ vị trí giám đốc công nghệ (CTO) của tập đoàn. Thay đổi này là một phần của quá trình tái cấu trúc hoạt động kinh doanh. Theo đó, gã khổng lồ Trung Quốc được chia thành các công ty tương đối độc lập và hoạt động linh hoạt hơn.

Chức danh của ông Wu Zeming – người được bổ nhiệm làm CTO của Alibaba cách đây 6 tháng – giờ chuyển thành CEO của Aicheng Technology. Đây là công ty con cung cấp dịch vụ công nghệ được thành lập hồi năm 2021.

Ông Wu vẫn sẽ báo cáo trực tiếp với ông Daniel Zhang Yong – Chủ tịch kiêm CEO của Alibaba.

Bên trong quá trình phân tách

Trọng tâm của quá trình tái cấu trúc là chia tách đế chế trị giá 220 tỷ USD thành 6 công ty phụ trách các mảng kinh doanh riêng biệt, bao gồm thương mại điện tử, truyền thông và đám mây…

Trong đó, mỗi đơn vị sẽ lên kế hoạch huy động vốn hoặc IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) vào thời điểm thích hợp.

Ông Daniel Zhang chuyển sang phụ trách đơn vị trí tuệ nhân tạo trên điện toán đám mây. Điều này cho thấy trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò quan trọng trong tương lai của gã khổng lồ thương mại điện tử.

Trong khi đó, cựu Giám đốc bán lẻ quốc tế Jiang Fan sẽ dẫn dắt bộ phận kinh doanh kỹ thuật số, còn bà Trudy Dai – một giám đốc điều hành lâu năm – phụ trách đơn vị thương mại trực tuyến cốt lõi là Taobao Tmall.

Các đơn vị khác bao gồm giao đồ ăn, công ty hậu cần Cainiao, phương tiện kỹ thuật số và giải trí.

Tỷ phú Jack Ma đã không còn ở ẩn

Trong khi đó, tỷ phú Jack Ma – người sáng lập Alibaba, doanh nhân từng nổi tiếng nhất Trung Quốc – hiện là giáo sư tại ít nhất 4 trường học bên ngoài Trung Quốc. Ông vẫn đang giữ khoảng cách với chính đế chế mà mình tạo dựng.

Ông Ma đã trở lại Trung Quốc vào tháng trước. Nhưng vị tỷ phú cũng từ bỏ mọi vai trò của mình ở tập đoàn.

Hồi đầu năm nay, ông Ma cũng từ bỏ quyền kiểm soát tại gã khổng lồ công nghệ tài chính (fintech) Ant Group. Mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn so với cách đây hơn 2 năm. Thời điểm đó, nhà sáng lập Alibaba vẫn ở đỉnh cao. Các nhà đầu tư nước ngoài nóng lòng với đợt IPO khổng lồ của Ant Group.

Gã khổng lồ fintech của ông Ma rơi vào tầm ngắm của Bắc Kinh sau bài phát biểu của ông vào cuối tháng 10/2020.

Trong bài phát biểu dài 21 phút, ông chỉ trích các cơ quan quản lý “chỉ tập trung vào rủi ro mà bỏ qua sự phát triển”. Tỷ phú Ma cáo buộc các ngân hàng lớn nuôi dưỡng “tâm lý tiệm cầm đồ” và làm tổn thương nhiều doanh nhân.

Ant Group là nạn nhân đầu tiên trong đợt chấn chỉnh của Bắc Kinh đối với ngành công nghệ nước này. Ảnh: Reuters.

Ngay sau bài phát biểu, các cơ quan giám sát tài chính hàng đầu Bắc Kinh triệu tập ông Ma. Nhưng cú sốc lớn đến vào ngày 3/11. Sàn giao dịch Thượng Hải đình chỉ đợt IPO của Ant Group với lý do “những thay đổi về quy định”. Thông báo được đưa ra chỉ vỏn vẹn 2 ngày trước hôm dự kiến diễn ra IPO. Cùng với cổ phiếu Alibaba, tài sản của tỷ phú sáng lập bốc hơi nhanh chóng.

Từng là doanh nhân có sức ảnh hưởng nhất nhì đất nước, đến nay, ông Ma đa số chỉ xuất hiện ở lĩnh vực giáo dục. Ông nằm trong ban cố vấn tại trường quản lý của Đại học Thanh Hoa.

Việc ông Ma đảm nhận các chức danh mới tại nhiều trường học khác nhau cho thấy vị tỷ phú này sẽ xuất hiện trở lại sau nhiều năm ẩn dật. Tuy nhiên, có lẽ ông chỉ xuất hiện với tư cách một nhà giáo dục, một nhà nghiên cứu.