Đầu năm nay, dường như điều tồi tệ nhất với San Francisco đã qua đi, các lập trình viên hào hứng quay trở lại từ Lake Tahoe và Miami, còn ChatGPT do OpenAI tạo ra đang làm mưa làm gió trên toàn thế giới. Khu trung tâm từng vắng tanh vì đại dịch giờ đã tấp nập trở lại.

Nhưng chỉ trong vài tuần, những rắc rối mới lại phát sinh. Theo Bloomberg, thành phố vốn nổi tiếng là trung tâm công nghệ bỗng trở thành trung tâm của những cuộc khủng hoảng ngân hàng rúng động thế giới và có nguy cơ lan rộng thành khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Cuộc khủng hoảng ngân hàng và làn sóng sa thải công nghệ đang vùi dập San Francisco.

Hi vọng bị dập tắt

Sự sụp đổ chóng vánh của Silicon Valley Bank (SVB) thực sự gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến San Francisco bởi đây là ngân hàng cấp vốn cho nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm và công ty khởi nghiệp của thành phố – bộ phận tạo nên sức sống cho nền kinh tế.

Ngay sau đó, First Republic Bank – một ngân hàng đã có mặt ở đây được gần 40 năm – chứng kiến cổ phiếu lao dốc không phanh do nhà đầu tư lo ngại nó sẽ trở thành cái tên tiếp theo.

Giờ thì thành phố của những cuộc cách mạng đang chật vật tìm đường cho tương lai. Dòng tiền rẻ từng giúp ngành công nghệ – tài chính bùng nổ giờ đã không còn và San Francisco đang phải đối mặt với loạt thách thức chưa từng thấy.

Sau hơn một thập kỷ bùng nổ, Bay Area chật vật trải qua năm 2022 đầy khắc nghiệt với lãi suất tăng cao và thị trường chứng khoán lao dốc. Đà hồi phục mong manh của những tháng đầu năm 2023 đang bị dập tắt bởi cuộc khủng hoảng ngân hàng và những làn sóng sa thải ồ ạt. Từ Twitter, Salesforce đến Meta đã thông báo sa thải hàng chục nghìn nhân viên.

Cuối tuần trước, chính quyền thành phố đưa ra dự báo rằng trong 2 năm tài khóa tiếp theo, San Francisco có thể thâm hụt ngân sách 780 triệu USD – tăng thêm 50 triệu USD so với mức dự báo hồi tháng 1 trước đó.

Những văn phòng trống trơn

Đáng chú ý, tỷ lệ văn phòng trống ở trung tâm San Francisco đã tăng lên mức kỷ lục 29,5% trong quý I/2023 – gấp 7 lần so với mức 4% trước đại dịch.

Chia sẻ về điều này, ông Michael Covarrubias – CEO công ty bất động sản TMG Partners – cho biết: “Chúng tôi chưa bao giờ có nhiều văn phòng trống đến vậy. Thị trường đã phải chịu tới 3 ‘cú đấm’: đại dịch, làn sóng làm việc từ xa và sau cùng là khủng hoảng ngân hàng”.

Địa điểm có thể nhìn rõ nhất các tác động là khu vực Mid-Market của San Francisco – nơi từng là biểu tượng thời đại mới sau khi thành phố này dùng chính sách ưu đãi thuế để thu hút Twitter tới đặt trụ sở vào năm 2011. Giờ thì Twitter vừa mới bị kiện vì không trả tiền thuê văn phòng đúng hạn, và nhiều công ty gần đó như Uber, Block, Reddit hay JPMorgan Chase cũng rời đi hoặc giảm diện tích thuê.

Nhiều công ty ở San Francisco hiện khuyến khích nhân viên làm việc từ xa. Lượng khách sử dụng hệ thống tàu điện ở thời điểm hiện tại chỉ bằng 40% so với trước dịch khiến nguồn thu ngân sách sụt giảm nghiêm trọng và thậm chí còn phải cắt giảm dịch vụ vì quá ít khách.

Những con số trung tâm San Francisco giờ vắng tanh.

Đối với Thị trưởng London Breed, vực dậy San Francisco là nhiệm vụ sống còn. Bà đang vận động để nới lỏng quy định nhằm cho phép chuyển đổi các tòa nhà văn phòng thành nhà ở, đồng thời sử dụng ưu đãi thuế để thu hút các ngành khác ngoài công nghệ.

Nhờ sự cố gắng này, lượng du khách đến San Francisco đã tăng 29% lên mức 21,9 triệu trong năm 2022, đồng thời tỷ lệ thất nghiệp của thành phố trong tháng 2 cũng ở mức thấp kỷ lục 2,8%.

Niềm hi vọng lớn nhất

Và niềm hi vọng lớn nhất bây giờ là cuộc khủng hoảng ở SVB sẽ không lây lan.

Trước khi làn sóng công nghệ tràn đến Bay Area, San Francisco vốn có ngành ngân hàng rất phát triển. Được mệnh danh “phố Wall phía Tây”, thành phố này là trung tâm tài chính trong cơn sốt vàng ở California khi các ngân hàng tư nhân ở đây chấp nhận khách gửi vàng và phát hành đồng tiền của riêng họ trước khi Mỹ thành lập Cục in tiền.

Tuy nhiên lĩnh vực tài chính hiện đã thu hẹp đáng kể. Năm 2019, ngành này chỉ đóng góp khoảng 16% nguồn thu thuế của thành phố. Đầu năm 2021, công ty môi giới chứng khoán Charles Schwab chuyển trụ sở tới Texas – điều này có nghĩa là San Francisco không thể giữ chân các công ty dù đó là quê hương của họ.

Tương tự, ngân hàng Wells Fargo ra đời tại đây với trụ sở chính vẫn luôn là San Francisco nhưng chi nhánh New York ngày càng quan trọng khi CEO Charlie Scharf ngồi ở đó.

First Republic Bank cũng gắn bó chặt chẽ với kinh tế San Francisco khi cung cấp dịch vụ ngân hàng tư nhân cho người giàu, các khoản vay cho doanh nghiệp nhỏ và nhiều khoản thế chấp cho những người muốn mua nhà ở thành phố đắt đỏ này.

Bà Janice Jensen – CEO của một công ty nhỏ – đã gắn bó với First Republic hơn 15 năm nay nhưng vẫn quyết định rút tiền vì lo sợ ngân hàng sụp đổ. Đó là quyết định sáng suốt nhưng thực sự khó khăn về mặt cảm xúc, bởi First Republic đã giúp bà tránh được việc phải sa thải nhân viên trong đại dịch.

First Republic Bank chịu nhiều biến động cũng khiến kinh tế San Francisco bị ảnh hưởng.

San Francisco hiện còn rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết như sự an toàn, lượng người vô gia cư lớn và giá nhà đắt đỏ. Sau đại dịch, xu hướng làm việc từ xa lại tiếp tục bào mòn vị thế của thành phố này, khi mọi nơi tại Mỹ đều có chi phí sinh hoạt thấp hơn Bay Area.

Và thị trưởng Breed biết rõ những điều này. Trong bài phát biểu mới đây, bà đã kể về những khó khăn mà San Francisco từng gặp phải để khẳng định dù thế nào thì thành phố này vẫn sẽ hồi phục mạnh mẽ.