Theo CNBC, Tesla đang đối mặt với một trong những cuộc khủng hoảng quan hệ công chúng tồi tệ nhất ở Trung Quốc, thị trường được coi là quan trọng nhất đối với sự tăng trưởng của hãng xe điện Mỹ.

Hôm 19/4, một người phụ nữ tự nhận là khách hàng của Tesla đã leo lên nóc xe Tesla tại triển lãm ôtô ở Thượng Hải. Cô mặc áo phông in dòng chữ “phanh không hoạt động”.

Những người sở hữu xe hơi Tesla tại Trung Quốc đã phàn nàn về phanh xe trên các mạng xã hội trong nhiều tháng qua. Cảnh sát Thượng Hải xác định người phụ nữ tên Zhang và cho biết cô bị kết án giam 5 ngày vì gây rối trật tự công cộng.

Tesla liên tục gặp rắc rối tại thị trường Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Ba bài học của Tesla

Tesla cáo buộc người phụ nữ liên quan đến một vụ va chạm do “vi phạm tốc độ” vào tháng 2. Trong hai tháng đàm phán, cô không đồng ý để bên thứ ba kiểm tra nhưng đòi hoàn tiền cho chiếc xe.

Trả lời tạp chí Caijing, Phó chủ tịch Tesla Trung Quốc Tao Lin tiết lộ người phụ nữ này đòi mức bồi thường cao và công ty không có lý do gì để trả. Trong một bài đăng trên Weibo, Tesla khẳng định không thỏa hiệp với “những yêu cầu vô lý”.

Sau đó, truyền thông nhà nước và cơ quan chính phủ đã nhanh chóng khiển trách Tesla. Các hãng thông tấn nhà nước đăng một loạt bài xã luận. Ủy ban kỷ luật trung ương của chính phủ Trung Quốc cũng đưa ra tuyên bố cảnh cáo. Một bài báo có tiêu đề “Ba bài học Tesla phải học” khuyên nhà sản xuất ôtô điện Mỹ nên tôn trọng thị trường tiêu dùng Trung Quốc.

“Thái độ kiêu ngạo và hống hách mà công ty thể hiện trước công chúng là đáng chê trách và không thể chấp nhận được. Điều này có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng và cơ sở khách hàng của công ty tại thị trường Trung Quốc”, tờ Thời báo Hoàn Cầu chỉ trích.

Tesla đã xin lỗi vì không kịp thời giải quyết các vấn đề của chủ xe.

Đất nước tỷ dân là thị trường quan trọng của Tesla. Ảnh: Reuters.

Trong các bài đăng trên Weibo, Tesla cho biết “sẵn sàng hợp tác với các cơ quan chức năng”. Công ty khẳng định sẽ “tự kiểm tra và sửa chữa để khắc phục” những vấn đề trong quy trình dịch vụ khách hàng.

Tesla tăng cường mở rộng thị phần tại thị trường 1,4 tỷ dân trong hai năm qua. Với sự hỗ trợ của chính quyền Bắc Kinh, Tesla xây dựng một nhà máy lớn ở Thượng Hải vào năm 2019. Năm ngoái, mẫu xe Model 3 được sản xuất tại nhà máy này bắt đầu được giao cho khách hàng.

Doanh số bán hàng tại Trung Quốc của Tesla đã tăng gấp đôi vào năm 2020. Model 3 là mẫu xe điện bán chạy nhất ở thị trường tỷ dân.

Thắt chặt kiểm soát

CEO Elon Musk thậm chí từng gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường vào năm 2019. Nhưng thành công luôn đi kèm với sự chú ý, nhất là khi các công ty “cây nhà lá vườn” của Trung Quốc đang tìm chỗ đứng trong thị trường xe điện nước này.

Các chính sách thuận lợi của Trung Quốc dành cho ngành ôtô điện đã thúc đẩy sự ra đời của nhiều startup như Nio và Xpeng Motors. Các doanh nghiệp này không giấu tham vọng cạnh tranh với Tesla dù doanh số vẫn kém xa.

“Công ty đứng đầu đem đến nhiều lợi ích cho Trung Quốc. Nhưng khi công ty đó thống trị thị trường, sẽ không còn có lợi đối với Bắc Kinh”, ông Bill Russo, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành công ty tư vấn và đầu tư Automobility Limited, nhận xét.

Ông cho biết trong quá khứ, các công ty như Volkswagen và Mercedes của Daimler cũng từng trải qua giai đoạn bị giám sát tương tự.

Công ty đứng đầu đem đến nhiều lợi ích cho Trung Quốc. Nhưng khi công ty đó thống trị thị trường, sẽ không còn có lợi đối với Bắc Kinh

Bill Russo, Giám đốc điều hành Automobility Limited

Các thông tin tiêu cực về Tesla gia tăng ở Trung Quốc trong những tháng qua. Đầu năm 2021, một chiếc Tesla Model 3 được cho là đã phát nổ tại một nhà để xe ở Thượng Hải.

Theo một bài đăng trên phương tiện truyền thông nhà nước, có ít nhất 10 báo cáo trong năm 2020 về việc tài xế Tesla không thể kiểm soát xe.

Hôm 13/4, trên đại lộ Đông Giang (Quảng Châu), một chiếc Tesla đã bốc cháy sau khi va phạm với thanh chắn đường và một xe khác, dẫn đến một hành khách thiệt mạng.

Sau sự cố, một số chủ sở hữu Tesla cho biết họ bị ngăn không cho lái xe trên đường cao tốc. Cảnh sát Trung Quốc dường như đang chặn mọi phương tiện Tesla chạy trên đường cao tốc vì lo ngại về an toàn.

Hôm 19/3, hãng tin Bloomberg dẫn một số nguồn tin về việc quân đội Trung Quốc cho rằng những máy quay đa hướng và cảm biến siêu âm trên xe Tesla có thể làm lộ địa điểm.

Một tài khoản Twitter đăng hình ảnh kèm dòng chú thích: “Tại Quảng Châu, xe điện #Tesla không được phép lưu thông trên đường cao tốc”. Ảnh: Twitter.

Do đó, việc cấm xe của hãng này nhằm đảm bảo an toàn thông tin quân sự. Tất cả người sử dụng xe Tesla bị yêu cầu đậu xe bên ngoài các khu phức hợp quân đội.

Hồi tháng 2, Tổng cục Quản lý thị trường Trung Quốc (SAMR) đã gặp gỡ các công ty con của Tesla để thảo luận về vấn đề chất lượng xe. Tuyên bố của cơ quan hôm 21/4 cho thấy họ rất quan tâm đến sự cố ở triển lãm ôtô Thượng Hải. SAMR cũng chỉ đạo các nhà quản lý địa phương tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Tỷ phú Musk đang tìm cách xoay xở. Hồi tháng 3, trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình nhà nước CCTV, ông cho rằng tương lai của Trung Quốc “sẽ trở nên tuyệt vời” và quốc gia này là “thị trường lớn nhất” của Tesla.