Ngày 23/3, hơn 1,2 tỷ cổ phiếu của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) được niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE). Đây là ngân hàng thứ hai niêm yết trên HoSE trong năm 2021 sau OCB hồi cuối tháng 1.

Giá tham chiếu của cổ phiếu SeABank (mã chứng khoán SSB) là 16.800 đồng với biên độ dao động 20% trong ngày đầu giao dịch. Định giá tương ứng của nhà băng này là 20.300 tỷ đồng (880 triệu USD).

Với mức giá này, định giá SSB trên giá trị sổ sách mỗi cổ phần (P/B) là 1,49 lần, thấp hơn trung bình ngành ngân hàng là 2,05 lần, theo số liệu của YSRadar.

Tỷ suất sinh lời khiêm tốn

Đến cuối năm 2020, tổng tài sản của SeABank đạt 180.207 tỷ đồng, tăng 14,5% so với 2019. SeABank hiện đứng thứ 14 trong về tổng tài sản trong số các ngân hàng niêm yết, thuộc nhóm giữa cùng với các ngân hàng OCB (152.687 tỷ), Eximbank (160.435 tỷ), MSB (176.698 tỷ), TPBank (206.315 tỷ).

Lợi nhuận trước thuế của SeABank năm 2020 là 1.729 tỷ đồng, tăng 24% so với năm 2019 và vượt 15% kế hoạch. Nhà băng này xếp thứ 16 về lợi nhuận sau MSB (2.523 tỷ), LienVietPostBank (2.427 tỷ) và trên Eximbank (1.340 tỷ).

Các chỉ số thể hiện hiệu suất sinh lời của ngân hàng này khá khiêm tốn. ROA (tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản) bình quân của SeABank là 0,81%, thấp hơn trung bình ngành 1,52%. Còn ROE (tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) bình quân của SeABank là 11,06%, cũng thấp hơn mức bình quân ngành ngân hàng 17,49%.

Trong tương quan so sánh với các ngân hàng cùng quy mô về tổng tài sản, lợi nhuận, ROA và ROE bình quân của MSB là 1,21% và 12,67%, LienVietPostBank là 0,84% và 13,89%, Eximbank là 0,65% và 6,57%.

Năm 2020, thu nhập lãi thuần của SeABank là 3.062 tỷ đồng với biên lãi thuần (NIM) chỉ đạt 1,93%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình ngành 3,36%. Tăng trưởng tín dụng của SeABank năm qua cũng ở mức thấp, chỉ đạt 10,4% trong khi nhiều ngân hàng tầm trung về tổng tài sản đạt mức tăng trên dưới 25%.

Một điểm sáng trên các chỉ số tài chính của SeABank là ngân hàng này có cơ cấu thu nhập không phụ thuộc lớn vào tín dụng. Thu nhập ngoài lãi so với nguồn thu từ lãi thuần của nhà băng này đạt 49,6%, cao hơn LienVietPostBank (15,6%) và MSB (48,9%), Eximbank (34%).

Ngân hàng này cũng kiểm soát chi phí chặt chẽ khi tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) là 47,5%, thấp hơn LienVietPostBank (59,8%), MSB (49,9%), Eximbank (54,9%).

Chưa mở cửa cho nhà đầu tư ngoại

Ngân hàng SeABank gắn liền với Chủ tịch Tập đoàn BRG Nguyễn Thị Nga. Bà Nga có 11 năm làm chủ tịch HĐQT nhà băng này trong giai đoạn 2007-2018 trước khi thôi chức và chuyển sang làm phó chủ tịch để đảm bảo quy định pháp lý. Tổng giám đốc hiện tại của SeABank là bà Lê Thu Thủy, con gái chủ tịch BRG.

Hiện bà Nga và các thành viên trong gia đình cùng công ty liên quan đang trực tiếp sở hữu 16,5% cổ phần SeABank theo bản cáo bạch niêm yết. Đây là nhóm cổ đông lớn nhất tại ngân hàng này.

Điểm đặc biệt trong cơ cấu cổ đông của SeABank là nhà băng này hiện không có bất kỳ cổ đông ngoại nào. Hiện HĐQT ngân hàng đang tạm khóa tỷ lệ sở hữu nước ngoài ở 0%.

Trước đó, SeABank là một trong những ngân hàng tiên phong trong việc thu hút cổ đông chiến lược nước ngoài. Năm 2008, Societe Generale đầu tư để nắm giữ 20% cổ phần SeABank.

Bà Nguyễn Thị Nga và gia đình là nhóm cổ đông lớn nhất tại SeABank với 16,5% cổ phần. Ảnh: Việt Đức.

Nhưng đến năm 2018, tập đoàn tài chính của Pháp thoái toàn bộ vốn tại ngân hàng này. SeABank cho biết phía Societe Generale tái cơ cấu danh mục nhằm rút các khoản đầu tư khỏi thị trường Việt Nam và cả châu Á.

Với việc chưa có cổ đông ngoại nào ở thời điểm hiện tại, cổ phiếu SeABank có thể lọt vào tầm ngắm của nhà đầu tư nước ngoài một khi nhà băng này “mở cửa” cho khối ngoại. Gần đây, SeABank là một trong 15 ngân hàng Việt được tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s nâng triển vọng từ tiêu cực lên ổn định.

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, việc được Moody’s tăng triển vọng tín nhiệm sẽ là thông tin tốt với những ngân hàng còn dư địa cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia. Theo quy định, các nhà đầu tư nước ngoài được phép sở hữu tối đa 30% cổ phần một ngân hàng thương mại Việt Nam.