Tại báo cáo công bố thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản (BĐS) quý I, Bộ Xây dựng khẳng định BĐS Việt Nam luôn là lĩnh vực có sức hút với nhà đầu tư nước ngoài, sau công nghiệp chế biến, chế tạo.

Vốn FDI đổ vào bất động sản tăng mạnh

Tính đến hết ngày 20/3, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực BĐS là 10,13 tỷ USD, tăng 15,56% so với 3 tháng đầu năm 2020. Tổng vốn đăng ký lũy kế vào lĩnh vực BĐS trong quý I là 0,6 tỷ USD, tăng 56%.

Có nhiều nguyên nhân để dòng vốn FDI đi vào lĩnh vực BĐS như Việt Nam có sự ổn định về chính trị, tăng trưởng kinh tế, rất tích cực cải thiện môi trường đầu tư. Bên cạnh đó, sự chuyển tiếp giữa Luật Đầu tư 2014 và Luật Đầu tư 2020 vừa qua đã có ảnh hưởng tích cực tới tình hình cấp mới/điều chỉnh các dự án đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Theo dự báo, dòng tiền FDI vào Việt Nam thời gian tới sẽ còn lớn hơn nữa bởi doanh nghiệp nước ngoài tin tưởng vào khả năng khống chế dịch thành công của Việt Nam. Bên cạnh đó, với các hiệp định thương mại lớn được ký kết, Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh với các nước khác trong khu vực trong thu hút FDI.

Trong khi đó, về tình hình cấp tín dụng, Vụ tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho biết tốc độ tăng tín dụng của quý I đang cao hơn so với mức tăng 1,3% của cùng kỳ năm trước. Với mức tăng này, dư nợ tín dụng nền kinh tế đã đạt trên 9,46 triệu tỷ đồng.

Đến cuối tháng 2, tín dụng ngành nông, lâm, thủy sản đạt 776.918 tỷ đồng, tăng 0,16%; ngành công nghiệp và xây dựng đạt 2,6 triệu tỷ đồng, tăng 1,13%; ngành thương mại, dịch vụ đạt gần 5,9 triệu tỷ đồng, tăng 0,52% so với cuối năm 2020.

Tín dụng lĩnh vực BĐS là 1,8 triệu tỷ đồng, tăng 2,13% so với cuối năm 2020 (kinh doanh bất động sản tăng 2,82%). Tín dụng bất động sản các năm gần đây vẫn biến động đi lên nhưng tốc độ tăng chậm dần (năm 2019 tăng khoảng gần 30%; năm 2020 tăng trên 11%; quý I tăng khoảng 3%).

Bộ Xây dựng cho biết tín dụng BĐS vẫn đang được kiểm soát chặt chẽ, đồng thời, có thể nhận định rằng nguyên nhân thị trường BĐS tăng trong thời gian gần đây không chỉ xuất phát từ tín dụng.

Theo phân tích của các chuyên gia, có hiện tượng nguồn tài chính thay vì chuyển vào sản xuất – kinh doanh do dịch Covid-19 khiến hàng loạt cơ sở sản xuất – kinh doanh gặp khó khăn đã chuyển hướng sang BĐS. Bên cạnh đó, lãi suất gửi tiết kiệm thời gian qua giảm mạnh, khiến dòng tiền nhàn rỗi chuyển vào kênh đầu tư BĐS.

Doanh nghiệp BĐS tăng vay vốn qua kênh trái phiếu

Về tình hình phát hành trái phiếu, trong 3 tháng đầu năm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển sôi động, thể hiện nhu cầu vốn dài hạn của doanh nghiệp là rất lớn, trong khi việc vay vốn tại các ngân hàng không dễ dàng do doanh nghiệp chưa thực sự hồi phục sau đại dịch. Trong đó, các doanh nghiệp BĐS tăng mạnh về cả giá trị phát hành và lãi suất.

Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam thông tin trong tháng 3, các doanh nghiệp đã có tổng cộng 19 đợt phát hành trái phiếu với tổng giá trị 8.035 tỷ đồng. Doanh nghiệp BĐS tiếp tục dẫn đầu về giá trị phát hành với 5.460 tỷ đồng, tương đương 68%.

Một số công ty bất động sản huy động trái phiếu với giá trị lớn như CTCP Phát triển Bất động sản Nhật Quang (2.150 tỷ đồng), CTCP Đầu tư Smart Dragon (1.900 tỷ).

Doanh nghiệp BĐS đang có nhu cầu vay vốn dài hạn. Ảnh: T.L.

Đầu tháng 1, nhiều doanh nghiệp BĐS lớn cũng tham gia gọi vốn từ thị trường trái phiếu. Điển hình như Tập đoàn Vingroup thông báo về việc chào bán gần 70 triệu trái phiếu với mục đích tài trợ vốn cho hoạt động của công ty con. Mỗi trái phiếu có mệnh giá 100.000 đồng với kỳ hạn 36 tháng, tổng giá trị lên tới gần 7.000 tỷ đồng.

Từ cuối năm 2020 đến nay, các trái phiếu của doanh nghiệp BĐS có xu hướng kéo dài kỳ hạn hơn, với mức trung bình khoảng 3,8 năm, dài hơn 1 năm so với năm 2019; lãi suất trái phiếu bình quân cũng đã tăng gần 210 điểm cơ bản, lên mức từ 9,7%/năm lên 11%/năm.

Ví dụ, trong đợt phát hành trái phiếu gần đây, Sunshine Group gọi vốn với lãi suất 11%/năm, Novaland với lãi suất 10,5%, hay cá biệt như Phát Đạt từng phát hành trái phiếu với lãi suất 14%/năm. Đáng chú ý nhất là Tập đoàn Apec Group với trái phiếu Happybond có tài sản đảm bảo lãi suất tới 13%/năm được đảm bảo bởi các BĐS đắt giá tại các thành phố lớn.

Theo đánh giá của các chuyên gia, việc doanh nghiệp BĐS gia tăng phát hành trái phiếu với lãi suất cao thể hiện nhu cầu vốn dài hạn của doanh nghiệp, cũng như những ảnh hưởng bởi triển vọng của ngành và những tác động của yếu tố dịch bệnh tới việc phải cơ cấu kỳ hạn dài hơn của các nhà phát hành trái phiếu trong ngành BĐS.