Theo Bloomberg, xung đột gia đình là chuyện không xa lạ trong giới kinh doanh Hàn Quốc. Các thành viên gia tộc đấu đá, dùng thủ đoạn để đâm sau lưng nhau chẳng khác gì nội dung những bộ phim truyền hình hấp dẫn và thành công của nước này.

Sự hiện diện của các cổ đông chủ động (activist shareholder – cổ đông sử dụng cổ phần vốn chủ sở hữu trong một công ty để gây áp lực lên việc quản trị của công ty đó) cũng ngày một lớn trong lĩnh vực kinh doanh. Họ tìm cách tăng lợi ích và ngăn sự lạm quyền của những đế chế kinh doanh do gia đình sở hữu.

Cổ đông chủ động sở hữu số lượng cổ phần đáng kể tại một doanh nghiệp và giữ chức vụ trong hội đồng quản trị. “Tuy nhiên, hiếm khi thấy cả hai mô-típ này xuất hiện ở cùng một nhân vật”, Bloomberg nhận định.

Ông Park Chul-whan – một giám đốc điều hành cấp cao kiêm cổ đông lớn nhất của Kumho Petrochemical Co. – đang thách thức hội đồng quản trị của tập đoàn. Đó là cuộc chiến giữa cháu trai và chú ruột để tranh giành quyền lực.

Ông Park Chul-whan (giữa), cổ đông lớn nhất của Kumho Petrochemical Co., đưa ra các đề xuất trong một cuộc họp tại khách sạn Westin Chosun. Ảnh: Yonhap.

Xung đột gia đình

Ông Park Chan-koo, Chủ tịch kiêm CEO Kumho Petrochemical Co., 72 tuổi, là em trai người cha quá cố của ông Chul-whan.

Ông Chul-whan, 42 tuổi, tốt nghiệp Đại học Harvard. Kế hoạch được ông đưa ra cho Kumho Petrochemical là tăng cổ tức đáng kể, tách vai trò của chủ tịch và CEO, thành lập các ủy ban đền bù và giao dịch nội bộ, đưa ra nhiều đề xuất hơn về vấn đề môi trường, xã hội và quản trị.

Ông Park Chul-whan cũng đang đề xuất đưa 5 giám đốc vào hội đồng quản trị 10 thành viên, bao gồm cả ông.

Đề xuất dài 34 trang của ông được trình bày trên phần mềm PowerPoint. Chúng giống một wish list (danh sách những điều mong muốn) của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định rất ít đề xuất của ông Chul-whan có thể được áp dụng.

Một số đề xuất rõ ràng có giá trị. Chẳng hạn, tỷ lệ chi trả cổ tức của Kumho Petrochemical khá thấp so với các công ty cùng ngành và chỉ số Kospi. Ông muốn công ty trả 50% dòng tiền tự do. Theo đó, cổ tức tăng gấp ba lần từ mức 4.200 won/cổ phiếu mà ban lãnh đạo đưa ra lên 11.000 won/cổ phiếu (9,73 USD).

Tỷ lệ chi trả cổ tức của Kumho Petrochemical khá thấp so với các công ty cùng ngành và chỉ số Kospi. Ảnh: Bloomberg.

Trong một bài phản bác dài 37 trang, Kumho Petrochemical chỉ ra rằng họ đã dành cả thập kỷ qua để xây dựng lại sức mạnh tài chính, sau khi nợ nần và điều kiện thị trường khó khăn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng duy trì hoạt động của công ty.

Công ty từng là một phần của đế chế gia đình Kumho Asiana Group. Cách đây khoảng một thập kỷ, Kumho Petrochemical tách ra trong bối cảnh thanh khoản sa sút vì cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Cùng với đó là tranh chấp gia đình giữa ông Park Chan-koo và một người anh em khác.

Nhà sản xuất cao su tổng hợp đã có một năm làm ăn tốt nhờ vị thế nhà sản xuất cao su Nitrile lớn nhất thế giới. Loại cao su này được sử dụng trong găng tay y tế. Tuy nhiên, Bloomberg nhận định tương lai của tập đoàn rất khó đoán định khi vaccine Covid-19 có thể chấm dứt đại dịch.

Đế chế 5 tỷ USD

Một số hành động khác của công ty thậm chí còn kém thuyết phục hơn. Chẳng hạn, Kumho Petrochemical mua lại một nhà điều hành khu nghỉ dưỡng và sân golf nợ nần từ Kumho Asiana Group. Đối với ông Chul-whan, Kumho Resort là biểu tượng của một mô hình đầu tư không hợp lý và phá hủy các giá trị cốt lõi của tập đoàn.

Rào cản lớn nhất của tập đoàn là sự nghi ngờ từ các cổ đông bên ngoài. Họ cho rằng xung đột ở Kumho Petrochemical đang ngày càng lớn. “Đây không phải xung đột giữa các thành viên trong gia đình. Đây không phải là một cuộc tranh giành quyền lực”, ông Park Chul-whan khẳng định trong một cuộc phỏng vấn hồi tuần trước.

Ông khẳng định đề xuất của mình là “hợp lý và hợp pháp”, được đưa ra một cách thiện chí sau khi cân nhắc kỹ lưỡng và chỉ nhằm mục đích nâng cao giá trị lâu dài của cổ đông.

Đây không phải xung đột giữa các thành viên trong gia đình. Đây không phải là một cuộc tranh giành quyền lực

– Ông Park Chul-whan

Tuy nhiên, những người từng xem qua 34 trang đề xuất của ông Chul-whan đều cho rằng yếu tố cá nhân là khó tránh khỏi. Trước hết, nó dành 3 trang để nói về bản án năm 2014 của người chú vì tội tham ô và bội tín. Điều này thậm chí không liên quan đến việc quản trị.

Ông cho rằng chú mình, ông Park Chan-koo, đang giữ chức vụ một cách bất hợp pháp sau khi ông này bị Tòa án Tối cao Hàn Quốc kết án ba năm tù.

Giới quan sát đang trông đợi vào diễn biến cuộc họp ngày 26/3 sắp tới. Từ cuối tháng 1, giá cổ phiếu của Kumho Petrochemical đã tăng mạnh. Tính từ đầu năm 2021, cổ phiếu công ty tăng tới 50%, đẩy giá trị vốn hóa lên 6 tỷ USD.

“Ông Park Chul-whan đã chỉ ra các vấn đề rõ ràng. Nhưng những đề xuất của ông ấy quá hiếu chiến”, Institutional Shareholder Services Inc. – công ty cố vấn của tập đoàn – bình luận.

Tuy nhiên, hôm 17/3, Glass Lewis & Co., một công ty tư vấn khác, đã đứng về phía ông và ca ngợi đó là một chiến dịch “toàn diện”.