Thương nhân đầu mối phải báo cáo cụ thể về hệ thống phân phối xăng dầu. Ảnh: Việt Linh.

Bộ Công Thương vừa có văn bản yêu cầu thương nhân đầu mối, phân phối xăng dầu kiểm tra, rà soát hiện trạng và điều kiện cấp giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu, giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối, phân phối xăng dầu.

Động thái của cơ quan quản lý ngành diễn ra sau kết luận của Thanh tra Chính phủ về xăng dầu với hàng loạt sai phạm.

Theo đó, Bộ Công Thương yêu cầu thương nhân đầu mối phải báo cáo chi tiết về điều kiện có cầu cảng chuyên dụng; kho tiếp nhận xăng dầu; phương tiện vận tải xăng dầu.

“Thương nhân đầu mối phải báo cáo cụ thể về hệ thống phân phối xăng dầu, trong đó liệt kê cửa hàng thuộc sở hữu, cửa hàng thuê (5 năm trở lên), đại lý bán lẻ, thương nhân nhận quyền bán lẻ, tổng đại lý kinh doanh xăng dầu”, Bộ này yêu cầu.

Ngoài ra, thương nhân phân phối phải báo cáo hệ thống phân phối xăng dầu của thương nhân với các thông tin cửa hàng thuộc sở hữu, cửa hàng thuê, cửa hàng trực thuộc đại lý bán lẻ xăng dầu, cửa hàng trực thuộc thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu… Các báo cáo này gửi về Bộ Công Thương trước ngày 30/1.

Hồi tháng 2/2023, Bộ Công Thương cũng đã đề nghị các địa phương tăng cường quản lý kinh doanh, rà soát quy trình cấp giấy chứng nhận đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu.

Trước đó, kết luận của Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều vi phạm của Bộ Công Thương và một số doanh nghiệp đầu mối trong quản lý, kinh doanh mặt hàng này.

Thanh tra Chính phủ cho biết trong hơn 5 năm, Bộ Công Thương đã cấp 37 giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng dầu (không bao gồm 4 giấy phép kinh doanh xăng dầu hàng không) và 347 giấy phép làm thương nhân phân phối bán lẻ.

Một trong những điều kiện để được cấp phép doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu, theo Nghị định 83/2014, là phải có kho, bể xăng dầu hoặc thuê từ đơn vị khác từ 5 năm trở lên. Việc này dẫn tới thực tế là doanh nghiệp, thương nhân phân phối thuê kho theo mùa vụ để được cấp giấy phép.

Đây là một trong những nguyên nhân dẫn tới vi phạm cấp phép của Bộ Công Thương, theo kết luận thanh tra. Thực tế, sau khi được cấp phép nhiều thương nhân đầu mối đã không đảm bảo được hệ thống phân phối xăng dầu. Nhiều hợp đồng thuê kho, bể chứa không phát sinh gửi hàng, thanh lý hợp đồng… ảnh hưởng tới nguồn cung cho thị trường.