Thực trạng đơn hàng giảm đã tác động đến lao động trong khu vực công nghiệp, đặc biệt là ngành dệt may. Ảnh: Phạm Ngôn.

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tình trạng nhiều doanh nghiệp ở các ngành nghề thiếu đơn hàng diễn ra từ quý IV/2022 và tiếp tục kéo dài sang quý II, dẫn đến hàng trăm nghìn người lao động bị giảm giờ làm, mất việc làm, ảnh hưởng tới đời sống của người lao động.

“Thực trạng đơn hàng giảm đã tác động đến lao động trong khu vực công nghiệp, đặc biệt là ngành dệt may, ngành chế biến gỗ và ngành sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học. Số lao động ở các ngành này trong quý II/2023 đều giảm so với quý trước lần lượt là 142.500 người, 16.900 người và 30.200 người”, cơ quan thống kê cho biết.

Doanh nghiệp dệt may sa thải lao động nhiều nhất

Theo đó, số người thiếu việc làm trong quý II khoảng 940.700 người, tăng 54.900 người so với quý trước và tăng 58.900 người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là khu vực có tỷ trọng thiếu việc làm cao nhất với 42,2% (tương đương 397.100 người).

Số lao động bị mất việc trong quý II là 217.800 người. Trong đó, tập trung chủ yếu ở các ngành dệt may, da giày, sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử, chế biến gỗ (chiếm tỷ trọng lần lượt là 16,8%; 14,1%; 14,8% và 6,1%).

Theo báo cáo nhanh từ các địa phương, số lao động nghỉ giãn việc của các doanh nghiệp trên cả nước trong quý II năm nay khoảng 241.500 người, giảm 52.500 người so với quý trước.

Số này chủ yếu là lao động ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tập trung ở ngành da giày và dệt may. Một số địa phương có số lao động nghỉ giãn việc như sau: Bắc Giang 9.300 người; Bình Dương 9.800 người; Quảng Ngãi 10.300 người; Tiền Giang 11.900 người; Bình Phước 17.000 người; Ninh Bình 19.800 người; Thanh Hóa 98.300 người.

Trong khi đó, lao động mất việc chủ yếu tập trung ở một số tỉnh có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất như Bình Dương (khoảng 83.200 người), TP.HCM (khoảng 30.400 người), Bắc Ninh (khoảng 10.700 người), Bắc Giang (khoảng 9.300 người).

Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ là hai vùng có tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động cao nhất cả nước. TP.HCM có tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý II là 3,71%, tăng so với quý trước, trong khi ở Hà Nội tỷ lệ này là 1,23%, giảm so với quý trước.

Tốc độ tăng thu nhập bình quân giảm

Theo cơ quan thống kê, quý II, thu nhập bình quân của người lao động là 7 triệu đồng/tháng, giảm 79.000 đồng so với quý I và tăng 355.000 đồng so với cùng kỳ năm 2022. Thu nhập bình quân tháng của lao động nam cao gấp 1,37 lần thu nhập bình quân tháng của lao động nữ (8 triệu đồng so với 5,8 triệu đồng).

“Thu nhập của lao động quý II thường giảm so với quý I do các khoản thu nhập phụ trội bổ sung từ tiền làm thêm cuối năm và tiền thưởng dịp Tết Nguyên đán thường được chi trả chủ yếu trong quý I”, Tổng cục Thống kê lý giải.

So với cùng kỳ năm 2022, đời sống của người lao động quý này được cải thiện chậm hơn. Mặc dù thu nhập bình quân của người lao động tăng lên, tốc độ tăng thu nhập giảm gần một nửa so với tốc độ tăng của quý II năm 2022.

Cụ thể, tốc độ tăng thu nhập bình quân của lao động quý II so với cùng kỳ năm 2022 là 5,4%, trong khi tốc độ tăng thu nhập bình quân của quý II/2022 so với cùng kỳ năm 2021 là 8,9%.

“Đời sống của người lao động tại vùng Đông Nam Bộ được cải thiện chậm nhất trong 6 vùng kinh tế – xã hội. Quý II, thu nhập bình quân của người lao động tại vùng Đông Nam Bộ là 8,6 triệu đồng, chỉ tăng 1,3% so với cùng kỳ năm 2022, tăng thấp nhất so với các vùng còn lại, và cũng là vùng ghi nhận tốc độ tăng thu nhập bình quân giảm mạnh nhất”, cơ quan thống kê đánh giá.

Đáng chú ý, thu nhập của lao động trong ngành hoạt động kinh doanh bất động sản tiếp tục chứng kiến sự sụt giảm, với mức thu nhập bình quân là 10,5 triệu đồng, giảm 2,1% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2022 tăng 3,1% so với quý II/2021).

“Tình hình lao động, việc làm quý II có xu hướng tăng nhưng thị trường lao động, việc làm tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức chủ yếu do các doanh nghiệp thiếu đơn hàng sản xuất; đời sống của hộ dân cư trong 6 tháng đầu năm được cải thiện”, Tổng cục Thống kê đánh giá.

Lao động có việc làm quý II tăng 691.400 người so với cùng kỳ năm trước; tỷ lệ thất nghiệp là 2,3%. Tính chung 6 tháng đầu năm, lao động có việc làm tăng 902.000 người so với cùng kỳ năm trước; tỷ lệ thất nghiệp là 2,27%, giảm 0,12 điểm phần trăm.