Theo Bloomberg, một trong những điều đầu tiên khiến du khách đến thành phố Liễu Châu (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc) ấn tượng là sự yên tĩnh, khác hẳn cuộc sống thường ngày ở hầu hết đô thị trên toàn cầu.

Ở Liễu Châu, gần 30% ôtô được bán ra là xe điện, gấp hơn 5 lần mức trung bình ở Trung Quốc, theo công ty tư vấn WAYS Information Technology (có trụ sở tại Quảng Châu).

Bloomberg nhận định thành phố 4 triệu dân là “thủ đô xe điện” của thị trường lớn nhất thế giới. Trên toàn cầu, Liễu Châu chỉ xếp sau Oslo (Na Uy) về mức độ xâm nhập của xe điện. Nước và không khí của thành phố ở tỉnh Quảng Tây cũng có chất lượng hàng đầu.

Đó là kết quả của sự thúc đẩy từ chính quyền thành phố, giúp đưa Liễu Châu trở thành trung tâm sản xuất xe điện, cùng với nỗ lực phối hợp nhằm khắc phục những lo ngại về phạm vi hoạt động, độ tin cậy và an toàn pin vốn kìm hãm sự phát triển của ôtô điện trên toàn cầu.

Tại Liễu Châu, gần 30% ôtô được bán ra là xe điện, gấp hơn 5 lần mức trung bình ở Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.

“Thoải mái khi sử dụng xe điện”

Phối hợp với nhà sản xuất ôtô địa phương SAIC-GM-Wuling Automobile Co., Liễu Châu đã tung ra một loạt ưu đãi, từ thử nghiệm rộng rãi các chuyến đi, bãi đậu xe miễn phí đến hàng chục nghìn điểm sạc để khuyến khích người dân mua xe điện.

Các chính phủ từ Đức đến Mỹ cũng trợ cấp cho xe điện, nhưng doanh số vẫn thua kém doanh số bán xe chạy xăng. Chiến lược của Liễu Châu có thể là bài học cho những thành phố khác trên thế giới, cũng như các nhà sản xuất ôtô như General Motors Co. và Volkswagen AG – những công ty đang bơm hàng chục tỷ USD vào ván cược xe điện.

Theo BloombergNEF, các loại xe sử dụng năng lượng mới chỉ chiếm chưa đến 4,5% doanh số bán xe chở khách trên toàn cầu vào năm ngoái.

“Ban đầu, mọi người có nhiều lo ngại về xe điện, chẳng hạn sự an toàn và tiện lợi của việc sạc pin”, ông Gou Yi, Phó giám đốc chi nhánh Liễu Châu của Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc, chia sẻ.

“Nhưng chúng tôi đã đảm bảo rằng cư dân cảm thấy rất thoải mái khi sử dụng xe điện. Mọi người nhận ra rằng ôtô điện tiết kiệm và dễ sử dụng thế nào. Không khí của chúng ta trở nên sạch hơn bao nhiêu sau khi ngày càng nhiều xe điện chạy trên đường”, ông nói thêm.

Liễu Châu đã tung ra một loạt ưu đãi, từ thử nghiệm rộng rãi các chuyến đi, bãi đậu xe miễn phí đến hàng chục nghìn điểm sạc. Ảnh: Bloomberg.

Hồi năm 2017, SAIC-GM-Wuling – một liên doanh giữa General Motors, SAIC Motor Corp. do nhà nước hậu thuẫn và Guangxi Automobile Group Co. – đã thực hiện chiến dịch lái thử miễn phí trong vòng 10 tháng.

Hơn 15.000 người đã tham gia chương trình. Chiến dịch phổ biến đến mức các chỗ trống được đăng ký hết chỉ trong vài phút. 70% người lái thử đã mua một trong những phương tiện.

Wuling qua đó nghiên cứu nhu cầu, thói quen của cư dân và thiết kế mẫu xe cỡ nhỏ Baojun E100, phù hợp quãng đường đi hàng ngày dưới 30 km với mức giá chỉ 5.000 USD. Để khuyến khích hơn nữa, người lái xe có thể kiếm được phần thưởng tiền mặt lên tới 1.000 NDT (160 USD)/năm khi lái xe đến 10.000 km.

Hua Yong – một nhân viên phụ trách quảng cáo xe điện tại NDRC – cho biết anh kiếm được 500 NDT vào năm đầu tiên sở hữu xe điện và 400 NDT trong năm tiếp theo.

Những chiếc ôtô nhỏ – có ở mọi ngõ ngách Liễu Châu – cũng cho phép chính quyền xây dựng thêm 15.000 điểm đỗ xe xung quanh thành phố. Kích thước nhỏ cho phép các chiếc xe này tận dụng được những khu vực không sử dụng được trước đây.

Xe điện nhỏ giá rẻ

Điều đó hấp dẫn anh Zhang Jiageng, một nhân viên ngân hàng 30 tuổi. Anh cho biết chi phí sử dụng chiếc Baojun E200 gần như không đáng kể. Anh Zhang chỉ phải trả khoảng 0,1 NDT phí sạc cho mỗi km và được đỗ xe miễn phí tại các bãi đỗ. Anh cho biết hầu như không lái chiếc xe SUV Subaru còn lại của mình.

“Nếu các vị tạo ra những chiếc xe điện có giá phải chăng và tiện lợi, chúng sẽ thay thế xe đạp, xe tay ga và bất cứ thứ gì khác đang được sử dụng”, ông Bill Russo, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Automobility Ltd. (có trụ sở tại Thượng Hải) bình luận.

Do những chiếc xe có thể sạc từ ổ cắm gia dụng thông thường, Wuling đã lắp đặt các điểm sạc trên khắp Liễu Châu mà không phải tốn chi phí lớn như những cơ sở hạ tầng xe điện thông thường.

Hiện có khoảng 30.000 cửa hàng sạc điện trong thành phố. Ôtô điện cũng có thể được lái trên làn đường dành riêng cho xe buýt – một đặc quyền giúp tiết kiệm thời gian trong giờ cao điểm hoặc tắc đường.

Nếu các vị tạo ra những chiếc xe điện có giá phải chăng và tiện lợi, chúng sẽ thay thế xe đạp, xe tay ga và bất cứ thứ gì khác đang được sử dụng

Bill Russo, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Automobility Ltd.

Không giống phương Tây, động lực chính của Liễu Châu trong việc phát triển xe điện là để củng cố ngành công nghiệp ôtô địa phương, đóng góp vào khoảng 50% sản lượng công nghiệp của thành phố.

Trung Quốc coi việc thống trị kỷ nguyên mới của ôtô trở thành ưu tiên quốc gia và các nhà hoạch định chính sách địa phương đã tận dụng trọng tâm đó, đảm bảo sự hỗ trợ và tài trợ từ Bắc Kinh.

Chiến lược đã mang lại hiệu quả cho Liễu Châu. Sản lượng công nghiệp ôtô tăng 64% trong I/2021 nhờ nhu cầu xe điện tăng vọt gấp 3 lần.

Liễu Châu vẫn giữ các ngành công nghiệp nặng lâu đời hơn. Những nhà máy thép phả khói trắng còn nằm rải rác. Nhưng chất lượng nước của sông Liễu Giang chảy qua thành phố vẫn được xếp hạng nhất trong bảng xếp hạng các con sông nội địa của Trung Quốc vào năm ngoái.

Chất lượng không khí hàng ngày được đánh giá ở mức “tuyệt vời”, khoảng 97% vào năm 2020, so với chỉ 76% ở Bắc Kinh.

Khu phức hợp công nghiệp lớn của Liuzhou Steel. Ảnh: Bloomberg.

Theo ông Mo Chunyan, Phó chi nhánh địa phương của Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc, mục tiêu của Liễu Châu là tăng gấp đôi sản lượng công nghiệp ôtô lên 500 tỷ NDT vào năm 2030.

Jochen Siebert, giám đốc điều hành tại JSC Automotive ở Singapore, cho biết việc hướng mọi người đến những chiếc ô tô điện mà không cần ủy quyền là một thách thức.

Theo ông Jochen Siebert – Giám đốc điều hành tại JSC Automotive, chính quyền tỉnh Quảng Tây đang cố gắng mở rộng chiến lược sang các thành phố khác, bao gồm cả những vùng khác của Trung Quốc.

“Các thành phố nên hỗ trợ những phương tiện trọng lượng nhẹ và nhỏ vào thành phố vì những phương tiện đó có thể phù hợp với mọi nơi và không sử dụng quá nhiều năng lượng”, ông Siebert nhận định. “Đó phải là tương lai”, ông nói thêm.