Trao đổi với Zing, TS Thủy cho biết Thanh tra Chính phủ đã nhiều lần nêu ý kiến về việc ACV dùng vào đâu khoản tiền 500 tỷ đồng phí xe vào sân bay đưa đón khách mà hãng đã thu từ những năm trước. Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) cũng đã có văn bản thống nhất không thu phí với xe vào sân bay dưới 10 phút. Nhưng tới nay, ACV vẫn thu phí này trên khắp 21 sân bay.

“Mọi chi phí sử dụng cảng đã tính vào phí hãng hàng không thu hộ trong giá vé máy bay, ACV không được phép thu thêm”, TS Nguyễn Xuân Thủy nhấn mạnh.

“Hàng không, cụ thể là ACV, phải coi trọng hành khách như các phương tiện vận chuyển khác. Hiện ACV áp đặt luật riêng rất sai trong việc thu phí xe vào sân bay”, nguyên giám đốc Nhà xuất bản GTVT nói với Zing.

Cần sớm xóa bỏ

Cũng theo ông Thủy, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, ACV nói riêng và ngành hàng không nói chung sắp phải “đứng trước cửa sân bay để mời hành khách sử dụng dịch vụ của mình, chứ không phải thu phí vào cửa như hiện nay”.

TS Nguyễn Xuân Thủy cho rằng ACV thu phí với ôtô vào sân bay là điều bất hợp lý, cần phải xóa bỏ phí này. Ảnh: Quỳnh Danh.

TS Thủy cũng cho rằng không nên quy định chỉ miễn phí 10 phút cho xe vào sân bay mà nên xóa bỏ hẳn phí này, chỉ thu phí với những xe có nhu cầu vào bãi gửi, nhà gửi xe của các sân bay. “Đương nhiên phải xóa bỏ sớm việc thu phí ôtô dù vào sân bay bao nhiêu phút nếu họ không gửi xe”, chuyên gia này nhận định.

TS Nguyễn Xuân Thủy cũng đề cập tới việc ACV chậm triển khai khung pháp lý cũng như hạ tầng công nghệ để giải quyết vấn đề này có thể khiến dư luận đặt hoạt nghi về tiêu vực, lợi ích nhóm hay về việc đặt lợi nhuận lên trên yêu cầu của cơ quan chức năng và nhu cầu của hành khách.

Trước TS Thủy, nhiều chuyên gia hàng không cũng cho rằng ACV đang cố tình chậm trễ triển khai lắp đặt hệ thống công nghệ tính thời gian tự động và miễn phí cho xe vào sân bay dưới 10 phút là vì lợi nhuận.

Các chuyên gia cho rằng công nghệ này đã được triển khai tại nhiều dự án giao thông và việc lắp đặt không thể mất nhiều thời gian như ACV đang thực hiện.

Chậm tiến độ hơn 1 năm

Trước đó, Bộ GTVT đã yêu cầu ACV phải lắp đặt hệ thống kiểm soát thời gian ôtô ra vào các cảng do đơn vị này quản lý, hoàn tất và đưa vào hoạt động chậm nhất là ngày 31/3/2020.

Tới ngày 15/9/2020 Văn phòng Chính phủ thông báo Chính phủ đã cơ bản đồng ý với kiến nghị của Bộ GTVT về phương án thực hiện thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga các cảng hàng không trong thời gian tới theo nguyên tắc thu theo block thời gian, áp dụng giá hợp lý cho block đầu tiên, dự kiến 10 phút đầu tiên.

Đặc biệt, tới đầu tháng 3/2020, Bộ thống nhất phương án không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón trả khách trong khoảng thời gian dự kiến là 10 phút. Tuy nhiên sau hơn một năm cùng nhiều lần có văn bản yêu cầu hoàn tất hệ thống, ACV vẫn chưa hoàn tất.

Dù đã có yêu cầu đẩy nhanh tiến độ từ Bộ GTVT, ACV vẫn đang trễ hẹn hơn một năm trong việc hoàn thiện hệ thống tính phí tự động. Ảnh: Quỳnh Danh.

Sau nhiều lần lỡ hẹn, tới tháng 4, ACV cho biết hệ thống kiểm soát ôtô ra vào sân bay tại 21 cảng hàng không do doanh nghiệp này khai thác đã hoàn thành, có thể đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn đang ở bước xây dựng phương án thu phí. Hạn cuối mà Bộ GTVT dành cho ACV là quý II/2021 sau nhiều lần doanh nghiệp này xin lùi hạn.

Trao đổi với báo chí, ACV cho hay chi phí đầu tư xây dựng và lắp đặt các hệ thống kiểm soát ôtô ra vào tại 21 cảng hàng không vào khoảng 160 tỷ đồng. Tuy nhiên, do ACV là doanh nghiệp mà Nhà nước đang nắm tới 95,4% vốn, việc đầu tư mua sắm tài sản phải tuân thủ các quy định, quy trình về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, phải được Cục Hàng không Việt Nam cấp phép thi công… nên thời gian kéo dài.

ACV cũng khẳng định sẽ không miễn phí cho xe sử dụng block đầu tiên, dự kiến là 10 phút, mà sẽ thu mức phí hợp lý.

Hiện ACV đang thu 10.000-25.000 đồng phí xe ôtô vào sân bay trong 60 phút đầu tiên, tùy vào sân bay và loại phương tiện. Ví dụ, tại sân bay Tân Sơn Nhất, các loại xe hợp đồng sẽ phải trả 25.000 đồng phí và được cộng trực tiếp vào giá cước cuốc xe của hành khách.

Ngoài việc áp dụng mức phí mà nhiều chuyên gia cũng như cơ quan chức năng cho là bất hợp lý, việc ACV thu phí thủ công tại các sân bay, đặc biệt là sân bay lớn như Tân Sơn Nhất, Nội Bài còn gây nên tình trạng ách tắc trong những dịp cao điểm khi lượng xe ra vào cảng vượt quá khả năng phục vụ của đội ngũ thu soát vé.