Theo Wall Street Journal, hầu hết doanh nhân Mỹ đều cố gắng không đối đầu với các cơ quan quản lý, hoặc ít nhất là giữ thiện cảm với họ. Nhưng tỷ phú Elon Musk chọn một con đường khác.

CEO Tesla không để quy định cản trở mục tiêu cách mạng hóa giao thông vận tải (bằng Tesla) hay chinh phục Hỏa tinh (thông qua startup hàng không vũ trụ SpaceX.

Các quan chức liên bang Mỹ chỉ trích Musk vi phạm các quy tắc và gây nguy hiểm cho mọi người. Tỷ phú giàu thứ hai thế giới đáp trả rằng chính phủ Mỹ đang kìm hãm sự tiến bộ.

SpaceX thực hiện cuộc thử nghiệm tên lửa Starship SN8 ở Boca Chica, Texas. Ảnh: Zuma Press.

Hàng loạt rắc rối

Đến nay, SpaceX đã đạt được nhiều thành công trong việc thiết kế tên lửa để đưa hàng hóa và con người lên vũ trụ. Vài tuần trước, một tên lửa SpaceX đưa 4 phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).

Đầu tháng 4, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thông báo đã chọn SpaceX để thực hiện dự án phát triển tàu đổ bộ đưa phi hành gia lên Mặt Trăng. Hợp đồng trị giá 2,9 tỷ USD, bao gồm tàu vũ trụ nguyên mẫu Starship mà SpaceX đang thử nghiệm tại cơ sở ở Texas.

Nhưng SpaceX xung đột với các nhà quản lý khi thử nghiệm Starship. Hồi tháng 12/2020, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) khẳng định vụ phóng tàu vũ trụ nguyên mẫu Starship không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn công cộng.

Nhưng đến hôm 27/1, FAA cho biết SpaceX đã thực hiện “hành động khắc phục” và đang tuân thủ các quy tắc an toàn công cộng, mở đường cho vụ phóng thử diễn ra vào ngày 2/2.

Các quan chức liên bang Mỹ chỉ trích Elon Musk vi phạm quy tắc và gây nguy hiểm cho mọi người. Ông đáp trả rằng họ đang kìm hãm sự tiến bộ

Wall Street Journal

Sau vụ phóng hồi tháng 12/2020, ba tên lửa SpaceX Starship khác đã được phóng theo giấy phép của FAA ở Boca Chica. Tuy nhiên, cả ba đều phát nổ khi quay trở lại bệ phóng.

Hãng xe điện của Musk cũng gặp nhiều rắc rối với các cơ quan quản lý. Theo phán quyết của Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia Mỹ (NLRB), Tesla đã vi phạm luật lao động của Mỹ khi cản trở việc thành lập công đoàn. Cơ quan ra lệnh cho Musk xóa một dòng tweet vì “không khuyến khích nhân viên đoàn kết”.

Tháng 4, Tesla đã kháng cáo và khẳng định phán quyết của NLRB là “trái luật”. Hãng xe điện Mỹ cũng từ chối các cuộc thanh tra của Cục Quản lý Sức khỏe và An toàn Lao động Mỹ (OSHA) tại nhà máy ở bang Nevada. Đây là nơi công ty và đối tác Panasonic sản xuất bộ pin xe điện.

Theo Wall Street Journal, các quan chức OSHA tại bang Nevada bị Tesla ngăn cản suốt gần 3 tháng hồi năm 2019 khi muốn kiểm tra toàn bộ nhà máy sản xuất pin. Đó là nhà máy lớn nhất khu vực với khoảng 7.800 nhân viên.

Sau khi hai nhân viên Tesla bị thương ở tay, trong đó một người mất ngón tay, OSHA đã yêu cầu hãng xe nộp kiểm tra chất lượng máy móc. Tesla không nộp bản sao tài liệu đúng hạn. Theo các thanh tra của OSHA, khi họ điều tra về những mối nguy tiềm ẩn trong nhà máy, công ty cũng không cho phép phỏng vấn nhân viên.

Nhà máy Tesla ở bang Nevada. Ảnh: Reuters.

Một phát ngôn viên của OSHA bang Nevada cho biết hầu hết doanh nghiệp không phản ứng như Tesla. Thay vào đó, họ thường phối hợp với đội thanh tra khi được yêu cầu. Người này cho rằng các công ty cũng phải tuân theo yêu cầu của OSHA về việc kiểm tra, phỏng vấn và cung cấp tài liệu.

Sau một loạt bế tắc, OSHA bang Nevada đã nhận được lệnh từ thẩm phán để thực hiện thanh tra toàn diện. Theo ông Ray Fierro, một cựu quan chức của Sở Kinh doanh và Công nghiệp Nevada, Tesla sau đó đã gặp gỡ các quan chức của bang, bao gồm tổng chưởng lý Nevada.

Các quan chức đồng ý cho Tesla giới hạn phạm vi thanh tra, trong khi báo cáo với thẩm phán rằng OSHA đã nhận được sự hợp tác cần thiết. Cuộc kiểm tra nhận được 3 lời khai, không bao gồm phỏng vấn với nhân viên, và 2 lần từ chối những cung cấp tài liệu như hồ sơ thương tích.

Hệ thống Autopilot

Một trong những vấn đề lớn hơn mà Tesla phải đối mặt liên quan đến hệ thống Autopilot với tính năng tự lái. Sau một vụ tai nạn chết người năm 2016 ở bang Florida, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) nhận thấy rằng công nghệ của Tesla đã góp phần gây ra vụ tai nạn vì cho phép người lái xe đi trong thời gian dài mà không cần tay lái.

NTSB kêu gọi 6 nhà sản xuất ôtô kiểm tra cách tài xế sử dụng hệ thống hỗ trợ lái xe. Tất cả công ty đều đưa ra các bước họ thực hiện nhằm giảm tình trạng sử dụng sai hệ thống, ngoại trừ Tesla. “Bằng cách không ngăn tài xế sử dụng sai Autopilot, Tesla đã tạo ra một hệ thống được thiết kế để thất bại vì việc sử dụng sai hệ thống”, NTSB cảnh báo.

Tháng này, sau vụ tai nạn chết người ở bang Texas, chính quyền địa phương cho biết họ tìm thấy hai người đàn ông trong chiếc xe Tesla, nhưng cả hai đều không ngồi trên ghế lái.

Vụ tai nạn làm dấy lên câu hỏi rằng chiếc xe có thể hoạt động khi không có ai ngồi sau tay lái hay không. Musk đã đăng tweet cho biết theo dữ liệu ban đầu, hệ thống Autopilot của xe chưa được kích hoạt.

Các chiếc xe của Tesla gây nghi ngại về tính năng tự lái. Ảnh: AP.

Một giám đốc điều hành của Tesla cho rằng một ai đó có thể đã ngồi trên ghế lái vào thời điểm xảy ra vụ tai nạn. Sự việc vẫn đang được điều tra. Sau một vụ tai nạn năm 2018 đang được NTSB điều tra, Tesla đã công bố dữ liệu ban đầu về vụ tai nạn.

Trên trang web, hãng xe khẳng định những người lái xe sử dụng Autopilot ít có nguy cơ liên quan đến các vụ tai nạn chết người hơn gấp 3,7 lần. Các nhà thống kê và chuyên gia an toàn ôtô đặt câu hỏi về những tuyên bố của Tesla.

Sau bài đăng, Chủ tịch NTSB Robert Sumwalt đã gọi điện cho Musk, yêu cầu công ty ngừng tiết lộ thông tin về cuộc điều tra. Nhưng Tesla vẫn một lần nữa công khai thông tin. Ông Sumwalt sau đó nói với Musk rằng sẽ thu hồi tư cách đối tác của Tesla trong cuộc điều tra.

Đáp lại những lời chỉ trích, Tesla cho biết công ty đã chọn rút khỏi cuộc điều tra và rằng cơ quan “quan tâm đến các tiêu đề báo chí hơn là thực sự thúc đẩy an toàn”.