Trước Quốc hội sáng 22/10, báo cáo tình hình kinh tế – xã hội 9 tháng đầu năm 2018 và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết so với đầu nhiệm kỳ, quy mô nền kinh tế đã tăng gấp 1,3 lần (dự kiến đạt 5,5 triệu tỷ đồng vào cuối năm nay), GDP bình quân đầu người đã tăng thêm 440 USD.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh trên cơ sở kết quả 9 tháng, ước cả năm 2018 chúng ta sẽ đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu kế hoạch đề ra, trong đó có 8 chỉ tiêu vượt. Tình hình đất nước trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại trong 3 năm 2016-2018 phát triển đúng hướng, chuyển biến rõ nét hơn giai đoạn trước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc báo cáo trước Quốc hội sáng 22/10. Ảnh: Hoàng Hà.

Chính phủ sẽ đẩy mạnh, tạo chuyển biến thực chất hơn trong thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; quyết liệt đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ và tận dụng hiệu quả Cách mạng công nghiệp 4.0.

Kinh tế tăng trưởng cao hơn giai đoạn trước

Về kinh tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết kết quả nổi bật là tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 6,98%, ước cả năm vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra (6,7%); bình quân 3 năm 2016 đến 2018 tăng 6,57%. Việt Nam được đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng lên thị trường mới nổi .

Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu 9 tháng đạt trên 352 tỷ USD, cả năm ước đạt 475 tỷ USD, tăng 11,7%. Thu ngân sách ước cả năm vượt 3% dự toán. Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước cả năm đạt 34% GDP.

Tăng trưởng GDP 2018 dự kiến vượt kế hoạch Quốc hội đề ra. Ảnh: Hoàng Hà.

Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện; thực hiện chủ trương cắt giảm tối thiểu 50% thủ tục hành chính, trong đó đã cắt giảm, đơn giản hóa 61% điều kiện kinh doanh và 60% thủ tục kiểm tra chuyên ngành hàng hóa xuất nhập khẩu. Việt Nam được đánh giá thuộc nhóm 10 quốc gia cam kết mạnh mẽ nhất về cải cách chính sách thuế.

So với đầu nhiệm kỳ, quy mô nền kinh tế đã tăng gấp 1,3 lần (dự kiến đạt 5,5 triệu tỷ đồng vào cuối năm nay), GDP bình quân đầu người đã tăng thêm 440 USD

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế tiếp tục được nâng lên. Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) giai đoạn 2016-2018 ước đạt 42,18%, cao hơn giai đoạn 2011-2015 (33,58%). Với xu hướng tốt như hiện nay, tăng trưởng GDP giai đoạn 2016-2020 có thể sẽ đạt mục tiêu Quốc hội đề ra là 6,5-7%, cao hơn bình quân giai đoạn 2011-2015 (5,91%).

“Quy mô nền kinh tế tăng mạnh, năm 2018 ước đạt trên 5,5 triệu tỷ đồng (khoảng 240,5 tỷ USD), gấp trên 1,3 lần năm 2015. GDP bình quân đầu người ước đạt 2.540 USD, tăng 440 USD so với năm 2015. Nhiều tổ chức quốc tế đánh giá Việt Nam có triển vọng tốt, là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực và thế giới”, ông nói.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra những vấn đề hạn chế, khó khăn của nền kinh tế hiện nay. Sức ép lạm phát còn lớn do tác động của nhiều yếu tố, nhất là biến động tỷ giá, lãi suất, xu hướng tăng giá dầu thô trên thị trường quốc tế và yêu cầu thực hiện lộ trình giá thị trường đối với điện, dịch vụ giáo dục, y tế…

Tính tự chủ của nền kinh tế từng bước được nâng lên nhưng chưa đáp ứng yêu cầu; khả năng chống chịu trước những biến động bên ngoài còn hạn chế. Giải ngân vốn đầu tư công, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, thoái vốn ở nhiều bộ ngành, địa phương chậm. Sản xuất kinh doanh nhiều lĩnh vực còn khó khăn.

Một số công trình, dự án chậm tiến độ, chất lượng kém. Còn những bất cập trong cơ chế, chính sách; điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực còn gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiều tổ chức quốc tế nâng hạng của nước ta trên nhiều lĩnh vực, nhất là môi trường kinh doanh, nhưng Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu năm 2018 của Việt Nam giảm 3 bậc so với năm 2017.

“Năng lực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển của doanh nghiệp, ứng dụng công nghệ cao, kỹ năng… còn thấp và chúng ta cần phải nỗ lực hơn nữa để khắc phục. Công tác lập, quản lý quy hoạch còn bất cập, nhất là trong việc thực hiện các quy hoạch sử dụng đất, xây dựng, đô thị. Buôn lậu, gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp”, ông nói.

Xét xử nhiều vụ án phức tạp được nhân dân quan tâm, ủng hộ

Về văn hóa xã hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, nhất là đối với vùng có điều kiện khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tỷ lệ hộ nghèo còn 5,2-5,7%, giảm 1-1,5% (riêng các huyện nghèo giảm trên 4%).

Tiếp tục quan tâm phát triển mạng lưới y tế cơ sở, chất lượng khám chữa bệnh được nâng lên. Số giường bệnh trên 10.000 dân (không tính giường trạm y tế xã) đạt 26,5 giường, hoàn thành mục tiêu đề ra đến năm 2020.

Công tác giáo dục và đào tạo tiếp tục được nâng cao. Chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng sống cho học sinh. Giáo dục đại học, đào tạo nghề có nhiều đổi mới, chất lượng được nâng lên. Tập trung xây dựng Chiến lược quốc gia, khung chương trình khoa học công nghệ về Cách mạng công nghiệp 4.0.

Về xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí, Thủ tướng cho biết công tác thanh tra được tập trung triển khai theo kế hoạch. Chính phủ đã ban hành kết luận thanh tra đối với nhiều vụ việc nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm như AVG, cảng Quy Nhơn, Hãng phim truyện Việt Nam, đất đai tại Đà Nẵng, Thủ Thiêm… Qua đó, thu hồi số lượng tiền, tài sản lớn về cho Nhà nước.

Xử lý nghiêm sai phạm trên tinh thần kiên quyết, khách quan, công khai minh bạch, trong đó có một số cán bộ cao cấp. Tập trung điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh các vụ án phức tạp, nhân dân quan tâm như vụ đánh bạc trên Internet, sai phạm tại một số ngân hàng thương mại, vụ “Vũ Nhôm”, “Út Trọc”… được cử tri cả nước đồng tình, ủng hộ.

Công tác bảo vệ môi trường chuyển biến tích cực, không để phát sinh sự cố ô nhiễm nghiêm trọng; kiểm soát chặt chẽ các dự án có nguy cơ cao; tỷ lệ nước thải, chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, tái chế tăng. Ban hành Chỉ thị của Thủ tướng để kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu và sử dụng phế liệu; xử lý nghiêm nhiều vụ việc vi phạm.

Việc quản lý, khai thác và sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản còn lãng phí, xảy ra nhiều vi phạm. Khiếu kiện về đất đai diễn biến phức tạp

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng việc quản lý, khai thác và sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản còn lãng phí, xảy ra nhiều vi phạm. Khiếu kiện về đất đai diễn biến phức tạp. Nhiều cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản không bảo đảm an toàn, gây ô nhiễm môi trường. Vẫn còn xảy ra tình trạng khai thác đá, cát sỏi, phá rừng trái pháp luật.

Thu gom, xử lý rác thải ở nhiều nơi còn bất cập, dẫn đến khiếu kiện đông người. Môi trường nước, không khí tại nhiều khu, cụm công nghiệp, làng nghề, cơ sở sản xuất, lưu vực sông không bảo đảm an toàn. Sạt lở bờ sông, ven biển nghiêm trọng, nhất là ở đồng bằng sông Cửu Long. Tình trạng ngập, úng tại một số thành phố lớn chậm được cải thiện.

Bảo vệ quyền tài sản, thí điểm ngành kinh doanh mới

Nói về định hướng phát triển kinh tế – xã hội 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục củng cố nền tảng vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của nền kinh tế; tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

Chính phủ sẽ đẩy mạnh, tạo chuyển biến thực chất hơn trong thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; quyết liệt đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ và tận dụng hiệu quả Cách mạng công nghiệp 4.0.

Chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Củng cố quốc phòng, an ninh; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ tập trung soát, hoàn thiện các cơ chế chính sách tạo đột phá mạnh mẽ hơn nữa, bảo hộ quyền tài sản, thí điểm các mô hình kinh doanh mới, hiệu quả. Ông nhấn mạnh nhất là những ngành, lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao, đáp ứng yêu cầu Cách mạng công nghiệp 4.0.

Chính phủ cũng sẽ chú trọng phát triển mạnh các thị trường vốn, chứng khoán, bất động sản, lao động, khoa học công nghệ; có cơ chế huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực.

Tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật, quy hoạch để phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội. Tập trung nguồn lực đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam, Cảng hàng không quốc tế Long Thành và các dự án trọng điểm, có sức lan tỏa cao.

Chính phủ sẽ trình Quốc hội sửa đổi Luật đầu tư công, Luật đất đai và cho ý kiến đối với dự án Luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP); thu hút mạnh đầu tư ngoài nhà nước vào phát triển kết cấu hạ tầng, bảo đảm hài hòa lợi ích của nhà đầu tư, người dân và Nhà nước.

Chính phủ sẽ chấn chỉnh công tác quản lý tài nguyên, môi trường; chủ động phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính; tăng cường công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; quyết liệt phòng chống tham nhũng, lãng phí.

Cuối cùng, ông cho biết Chính phủ sẽ làm tốt hơn nữa công tác thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội, tạo niềm tin và khát vọng dân tộc. Phòng ngừa, ứng phó, khắc phục kịp thời các sự cố mất an toàn thông tin, an ninh mạng. Đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, thù địch, thông tin xấu, độc.

• Nguyễn Xuân Phúc

  

  Ông Nguyễn Xuân Phúc là Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2016-2021.

  • Ngày sinh: 20/7/1954
  • Quê quán: Xã Quế Phú, huyện Quế Sơn, tỉnh QuảngNam
  • Trình độ: Cử nhân kinh tế TrườngĐại học Kinh tế quốc dân Hà Nội (năm 1978)
  • Ngày vào Đảng: 12/05/1982 (ngày chính thức: 12/11/1983)
  • Vợ: Trần Nguyệt Thu