Tập đoàn HNA Trung Quốc đang trên đà lao dốc. Ảnh: Giulia Marchi/Bloomberg.

Từ một nhà tổ chức hoạt động hàng không ít tên tuổi, HNA nổi tiếng khắp các mặt báo toàn cầu khi thực hiện các thương vụ M&A trị giá hơn 40 tỷ USD tại mọi lục địa kể từ đầu năm 2016.

Hiện tại, HNA là cổ đông lớn nhất của tập đoàn khách sạn nghỉ dưỡng danh tiếng Hilton Worldwide Holdings Inc và ngân hàng toàn cầu Deutsche Bank AG, đồng thời nắm giữ nhiều tài sản cao cấp khắp các lục địa – từ Manhattan cho đến Hong Kong.

Những thương vụ ngoạn mục của HNA đã khiến giới chức Mỹ, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) lẫn chính phủ Trung Quốc đều đang tìm kiếm thêm thông tin về chủ sở hữu cũng như “núi” nợ đang mất khả năng kiểm soát của tập đoàn này.

Thông tin về cái chết đột ngột của Chủ tịch kiêm đồng sáng lập tập đoàn HNA – Wang Jian càng đặt ra dấu chấm hỏi lớn cho tương lai HNA.

Chủ tịch Wang Jian đột ngột qua đời

Wang Jian – Chủ tịch kiêm đồng sáng lập HNA năm 1993 đã qua đời ngày 3/7 do rơi từ độ cao khoảng 15 mét (49 feet) khi đang chụp hình ở làng Bonnieux của Pháp. HNA cho biết chủ tịch 57 tuổi của tập đoàn đã sang Pháp công tác.

Cảnh sát Pháp cho biết ông này đã mất thăng bằng khi cố trèo lên bức tường chắn cạnh tảng đá cao nhất Bonnieux – một ngôi làng xinh đẹp ở Provence.

Chủ tịch Wang Jian qua đời đột ngột ngày 3/7. Ảnh: Getty Images

Wang Jian chỉ đứng sau đồng Chủ tịch Chen Feng tại HNA, hiện sở hữu khoảng 15% cổ phần HNA. Ông là một phần quan trọng của tập đoàn khi phụ trách chiến lược và trực tiếp điều hành công việc hàng ngày của doanh nghiệp. Ông đồng thời giữ vai trò chính trong các giao dịch của tập đoàn với bên ngoài.

Theo Liu Feng – Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Đại học Hải Nam, sự ra đi đột ngột của Wang sẽ là cú sốc đối với HNA trong ngắn hạn.

Tài chính của HNA đang ở mức báo động

HNA đã không kiếm được đủ lợi nhuận để thanh toán các khoản lãi suất. Nợ ngắn hạn của doanh nghiệpđã tăng đến hơn 192,6 tỷ NDT (29 tỷ USD) trong năm 2017, vượt quá dự trữ tiền mặt.

HNA đang đối mặt với việc chi trả các món nợ khổng lồ, hủy hợp đồng và phải bán cổ phần. Dẫn tới việc không thanh toán kịp cho ngân hàng, cổ phiếu bị ngưng hoạt động trong nhiều đơn vị của HNA.

Ngay cả hãng hàng không chủ chốt cũng phải đối mặt với việc mất nhà cung cấp nhiên liệu do chưa thanh toán các hóa đơn.

Tuy nhiên, HNA tự dự đoán sẽ không vỡ nợ trong năm 2018 hay trong tương lai.

Tháng 2 vừa qua, HNA chia sẻ doanh nghiệp là nạn nhân của một âm mưu chống lại chính phủ Trung Quốc.

Bán tháo tài sản, vướng vào loạt vụ kiện

Tập đoàn đã cắt giảm cổ phần sở hữu tại Deutsche Bank và bán cổ phần của mình trong hai ngân hàng Hilton với giá trị vào khoảng 6 tỷ USD.

HNA cũng đang xử lý khối tài sản ở London, Sydney, Hong Kong và Mỹ. Theo ước tính của Bloomberg, công ty đã bán các tòa nhà và cổ phần với trị giá hơn 16 tỷ USD.

Các khoản nợ chưa phải tất cả đối với HNA. Tập đoàn này đang dính vào một loạt vụ kiện. Một công ty du lịch của Mỹ mà HNA đầu tư đã phá sản và đang bị kiện. Một công ty công nghệ của Mỹ cũng đang kiện HNA vì bị cáo buộc cung cấp thông tin sai lệch.

Các nhà quản lý của Thụy Sĩ buộc tội HNA cung cấp thông tin sai lệch và ở New Zealand cũng từ chối mua lại do cấu trúc không minh bạch của tập đoàn này.

Tập đoàn Trung Quốc phải bán hàng loạt tài sản và cổ phần trên toàn cầu. Ảnh: Bloomberg

Tia hy vọng nào cho tập đoàn HNA?

Chính quyền Trung Quốc đang tăng cường giám sát các giao dịch lớn của đất nước – một phần trong chiến dịch nhằm giải quyết rủi ro tài chính và chậm tốc độ tiếp quản ở nước ngoài – đã có dấu hiệu ủng hộ HNA.

Tháng 6 mới đây, các nhà lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc đã đồng ý giúp HNA gây quỹ, theo nguồn tin của Bloomberg.

Thậm chí, một quan chức cấp cao của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã tổ chức một cuộc họp giữa chính quyền tỉnh Hải Nam, Chủ tịch HNA Chen Feng cùng chủ nợ lớn nhất của HNA, nhằm hỗ trợ vấn đề trái phiếu của tập đoàn.