Theo Bộ Tài chính, hiện nay máy xử lý dữ liệu tự động không nằm trong danh mục hàng cấm nhập khẩu, và không thuộc danh mục quản lý chuyên ngành hay hàng hoá gây mất an toàn, nên doanh nghiệp được phép làm thủ tục nhập khẩu một cách dễ dàng.

Thống kê của Tổng cục Hải quan, chỉ tính từ năm 2017 đến nửa tháng 4/2018, cả nước nhập khoảng 15.600 máy đào tiền ảo, gồm máy xử lý dữ liệu Bitcoin, dữ liệu Bitmain, máy xử lý thuật toán, thiết bị xử lý dữ liệu thuật toán, máy xử lý dữ liệu tự động và máy xử lý dữ liệu tự động dùng cho hệ thống quản lý điều khiển từ xa, nội bộ.

Bộ Tài chính đề xuất tạm dừng nhập khẩu máy đào tiền ảo. Ảnh: Xuân Tiến

Số lượng máy đào tiền ảo nhập khẩu về Việt Nam chủ yếu tập trung tại 3 thành phố lớn gồm TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng.

Cụ thể năm 2017, lượng máy nhập về là hơn 9.300 bộ. Trong đó hơn 2.300 bộ nhập về Hà Nội, khoảng 7.000 bộ nhập về TP.HCM, còn lại là Đà Nẵng.

Riêng trong 4 tháng đầu năm 2018, lượng máy đào tiền ảo nhập về Việt Nam đã lên con số hơn 6.300 bộ, tập trung chủ yếu ở hai thành phố lớn gồm Hà Nội và TP.HCM. Trong đó, TP.HCM nhập 2.009 bộ, Hà Nội nhập hơn 4.300 bộ.

Thời gian qua, việc sử dụng máy xử lý dữ liệu tự động giải mã Bitcoin, Litecoin cho mục đích khai thác tiền ảo có nhiều dấu hiệu cho thấy sự phức tạp trong quản lý, dễ bị các đối tượng lợi dụng để sử dụng như tiền tệ, hoặc một phương pháp thanh toán khác. Theo Bộ Tài chính, điều này đã vi phạm Nghị định 101 của Chính phủ về việc thanh toán không dùng tiền mặc đã được sửa đổi bổ sung.

Bộ cũng viện dẫn vụ lừa 15.000 tỷ đồng xảy ra tại TP.HCM mới đây là điển hình cho thấy sự bất cập trong công tác quản lý. Theo bộ này, vụ việc rất nghiêm trọng khi hơn 32.000 người đã bị lừa thông qua mô hình đầu tư tiền ảo iFan, Pincoin, đòi hỏi các cơ quan quản lý Nhà nước cần cần có biện pháp quản lý chặt chẽ với việc nhập khẩu và sử dụng mặt hàng là máy đào đồng tiền này.

Để ngăn chặn kịp thời các sự vụ khác có thể xảy ra, trước mắt, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng biện pháp tạm dừng nhập khẩu đối với các loại máy đào tiền ảo kể trên.

Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng về tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác (gọi chung là tiền ảo), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành chỉ thị yêu cầu tăng cường biện pháp kiểm soát các giao dịch, hoạt động liên quan tới tiền ảo.

NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không được cung ứng bất kỳ dịch vụ thanh toán, thẻ, tín dụng, chuyển tiền… liên quan tới giao dịch tiền ảo cho khách hàng. Nguyên nhân được đơn vị quản lý cho rằng những nghiệp vụ này có thể sẽ phát sinh những rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố, gian lận, trốn thuế.