Diện tích đất phát triển nhà ở xã hội đã tăng thêm 5.252 ha sau 3 năm. Ảnh: Duy Hiệu.

Báo cáo tại Hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội sáng 16/3, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết theo báo cáo từ các địa phương, trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.316 khu đất với quy mô 8.611 ha làm nhà ở xã hội. So với báo cáo năm 2020, diện tích đất phát triển nhà ở xã hội đã tăng thêm 5.252 ha.

Trong đó, một số địa phương quan tâm đến việc quy hoạch quỹ đất phát triển nhà ở xã hội là Đồng Nai (1.063 ha), TP.HCM (608 ha), Long An (577 ha), Hải Phòng (471 ha), Hà Nội (412 ha)…

Một số địa phương chưa có “động tĩnh”

Về kết quả triển khai thực hiện dự án nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2023, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết cả nước có 499 dự án đã được triển khai với quy mô 411.250 căn. Trong đó, có khoảng 72 dự án hoàn thành với quy mô 38.128 căn; 129 dự án với quy mô 114.934 căn đã khởi công xây dựng; 298 dự án với quy mô 258.188 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Nhiều địa phương đã tích cực thu hút đầu tư, thúc đẩy khởi công xây dựng nhà ở xã hội như tỉnh Bắc Ninh (15 dự án – 6.000 căn), Bắc Giang (5 dự án – 12.475 căn), Hải Phòng (7 dự án – 11.678 căn), Bình Dương (7 dự án – 6.557 căn), Đồng Nai (8 dự án – 9.074 căn), Bình dương (7 dự án – 6.557 căn), Thanh Hóa (9 dự án – 4.948 căn)…

Tuy nhiên, Thứ trưởng Sinh đánh giá vẫn còn một số địa phương trọng điểm dù có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn nhưng việc đầu tư còn hạn chế so với mục tiêu của Đề án đến năm 2025, điển hình như Hà Nội (3 dự án – 1.700 căn, đáp ứng 9%), TP.HCM (7 dự án – 4.996 căn, đáp ứng 19%), Đà Nẵng (5 dự án – 2.750 căn, đáp ứng 43%)…

Một số địa phương thậm chí không có dự án nào được khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay như Hà Giang, Cao Bằng, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Long An, Vĩnh Long, Sóc Trăng…

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh báo cáo tại hội nghị sáng 16/3. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Nhiều địa phương “thờ ơ”

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, một số cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân còn chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn, chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời trong giai đoạn đầu của Đề án.

Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6 đã có thêm các chính sách ưu đãi chủ đầu tư nhà ở xã hội, đơn giản thủ tục và các điều kiện để cá nhân được mua, thuê, thuê mua. Tuy nhiên, phải đến đầu năm 2025 thì Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Nhà ở mới có hiệu lực, do vậy đến nay việc phát triển nhà ở xã hội vẫn còn gặp một số khó khăn vướng mắc.

Trong đó, nhiều địa phương hiện chưa quan tâm phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp; chưa đưa các chỉ tiêu phát triển nhà ở, đặc biệt là chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm và hàng năm.

Ngoài quỹ đất 20% làm nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại, hầu hết địa phương chưa quan tâm đến việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm dự án nhà ở xã hội độc lập

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh

Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng có địa phương thậm chí chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp. Ngoài quỹ đất 20% làm nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại, hầu hết địa phương chưa quan tâm đến việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm dự án nhà ở xã hội độc lập.

Một số thành phố lớn, tập trung nhiều người lao động thu nhập thấp, có nhu cầu về nhà ở xã hội cao nhưng có số đăng ký nhà ở xã hội hình thành trong năm 2024 thấp như Hà Nội (1.181 căn), TP.HCM (3.765 căn), Đà Nẵng (1.880 căn), Cần Thơ (1.535 căn).

Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng nêu rõ một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trong giai đoạn vừa qua nhưng các các cấp chính quyền địa phương chưa quan tâm, tạo điều kiện trong việc lựa chọn chủ đầu tư dự án để triển khai xây dựng.

Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng chưa được các doanh nghiệp triển khai thi công hoặc thi công chậm tiến độ. Một số dự án đã đủ điều vay vốn ưu đãi, tuy nhiên chưa được UBND cấp tỉnh rà soát để công bố danh mục được vay vốn ưu đãi.