Công nhân làm việc trong nhà máy Luxshare (Quang Châu, Việt Yên, Bắc Giang). Ảnh: Minh Khánh.

Theo Bloomberg, các đối tác sản xuất của Apple có nhà máy tại Trung Quốc đang thúc đẩy tốc độ dịch chuyển ra khỏi quốc gia tỷ dân này nhanh hơn dự báo của các nhà quan sát nhằm tránh những hậu quả từ mối quan hệ căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington.

GoerTek, đơn vị phụ trách lắp ráp tai nghe AirPods, là một trong nhiều nhà sản xuất nỗ lực tìm kiếm bến đỗ mới ngoài Trung Quốc. Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông, Phó chủ tịch Kazuyoshi Yoshinaga cho biết GoerTek đang đầu tư 280 triệu USD vào một nhà máy mới ở Việt Nam và xem xét mở rộng thêm sang Ấn Độ.

Vị lãnh đạo cũng tiết lộ các công ty công nghệ Mỹ liên tục thúc giục những nhà sản xuất như GoerTek mở rộng nhà máy sang những địa điểm thay thế.

“Bắt đầu từ tháng trước, hầu như ngày nào cũng có nhiều người đoàn khách hàng đến thăm chúng tôi”, ông Yoshinaga nói và cho biết chủ đề của cuộc thảo luận luôn xoay quanh vấn đề khi nào hãng chuyển đi.

Lo sợ phụ thuộc

Cuộc xung đột ngày một leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc vốn bắt đầu bằng cuộc chiến thương mạnh nhưng dần mở rộng ra thành các lệnh cấm nghiêm ngặt về chip và vốn. Đây cũng là lý do chuỗi cung ứng hàng chục năm tuổi của ngành công nghiệp điện tử bắt đầu lung lay.

Sự phụ thuộc của thế giới vào quốc gia châu Á càng rõ ràng hơn trong những năm áp dụng chính sách Zero Covid, vốn siết chặt nguồn cung mọi lĩnh vực từ điện thoại cho đến ôtô.

Các nhà cung cấp cho Apple hiếm khi chia sẻ về kế hoạch và duy trì tính bảo mật trong chuỗi cung ứng. Bản thân nhà sản xuất iPhone cũng không xác nhận liệu có đa dạng hóa chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc hay không.

Tổ hợp nhà máy GoerTek tại Bắc Ninh. Ảnh: GoerTek.

Gã khổng lồ Mỹ cũng cẩn thận tránh những gợi ý liên quan đến động thái giảm đầu tư vào Trung Quốc, nơi đã có hệ sinh thái hàng loạt công ty đối tác như GoerTek, Foxconn với lực lượng lao động lên đến hàng triệu người.

Bloomberg cho biết 9 trong số 10 nhà cung cấp quan trọng nhất của Apple có thể đang chuẩn bị một cuộc di dời quy mô lớn đến các nước như Ấn Độ. Dẫu vậy, các công ty có thể mất tới 8 năm chỉ để chuyển 10% chuỗi giá trị của Apple ra khỏi Trung Quốc.

Còn với Phó chủ tịch GoerTek, ông tin rằng quá trình này nhanh hơn nhiều.

Hầu hết nhà sản xuất công nghệ Trung Quốc đều chịu áp lực tương tự. “Tôi có thể nói rằng hiện tại 90% trong số họ đang xem xét điều đó. Đó là quyết định của các công ty thương hiệu”, ông nói.

Ấn Độ và Việt Nam là điểm đến hàng đầu

Ấn Độ dẫn đầu trong danh sách mong muốn của khách hàng. Điều này cũng phản ánh phần nào tiềm năng của nước này với tư cách là một thị trường và cơ sở sản xuất.

Việt Nam hiện là địa điểm sản xuất duy nhất của GoerTek bên ngoài Trung Quốc. Ông Yoshinaga cho biết khu phức hợp mới rộng 62 ha ở Bắc Ninh sẽ sản xuất sản phẩm cho các thương hiệu lớn của Mỹ và dự kiến đi vào hoạt động trong vòng một năm. Khoản đầu tư này sẽ bổ sung vào khoản cam kết trị giá 1,06 tỷ USD ban đầu mà GoerTek đã thực hiện tại Bắc Ninh và Nghệ An.

GoerTek cũng có kế hoạch sản xuất tai nghe thực tế ảo tại Việt Nam từ năm 2024.

Hầu như tháng nào chúng tôi cũng nhận được yêu cầu từ khách hàng rằng có kế hoạch mở rộng sang Ấn Độ không. Nếu họ quyết định xây dựng dây chuyền sản xuất ở Ấn Độ, chúng tôi có thể phải suy nghĩ về điều đó một cách nghiêm túc. Hiện tại chúng tôi đang tập trung phát triển các cơ sở sản xuất tại Việt Nam

Kazuyoshi Yoshinaga, Phó chủ tịch GoerTek

Doanh nghiệp này hy vọng Việt Nam sẽ tạo ra hơn một nửa doanh thu toàn cầu trong 3 năm tới từ tỷ lệ 1/3 hiện nay. Ông Yoshinaga cho biết công ty đang yêu cầu các nhà cung cấp tìm kiếm nhà máy mới ở miền Bắc.

GoerTek bắt đầu hoạt động tại Việt Nam cách đây một thập kỷ để sản xuất các sản phẩm âm thanh theo yêu cầu của Samsung. Nhà cung cấp hiện vận hành 8 nhà máy trong nước và dự kiến ​tăng gấp đôi lực lượng lao động địa phương lên 40.000 người ngay sau tháng 5 để tăng tốc cho dịp Giáng sinh.

Vị lãnh đạo cho biết vị trí gần Trung Quốc, mạng lưới cảng ven biển, lực lượng lao động trẻ có học thức và sự ổn định chính trị tương đối khiến Việt Nam trở thành một trung tâm lý tưởng.

Apple có thể đang tìm cách biến Việt Nam thành trung tâm sản xuất AirPods, iPad và MacBook. Các đơn đặt hàng AirPods hiện do GoerTek và công ty Luxshare đảm nhiệm.

Yoshinaga cho biết nhiều công ty Mỹ đang có kế hoạch chuyển sản xuất sang Việt Nam bất chấp chi phí trong khi những doanh nghiệp khác đang xem xét Ấn Độ. Nhưng nhìn chung, dòng chảy sẽ liên tục hướng ra ngoài Trung Quốc.